Co się odwlecze, to nie uciecze. Francuski szkuner Belle Poule, który w 2017 roku odwołał wizytę na zlocie żaglowców w Szczecinie, zapowiada przybycie na tegoroczny finał The Tall Ships Races.
Krzysztof Romański, 12.03.2021 r.
Zlot żaglowców w Szczecinie zbliża się wielkimi krokami. Udział w imprezie, która odbędzie się w dniach 31 lipca – 3 sierpnia, zapowiadają kolejne jednostki. Wśród nich jest francuski szkuner Belle Poule, który przed czterema laty ostatecznie przy Wałach Chrobrego nie zacumował. Na przeszkodzie stanęła wielka polityka i ochłodzenie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Paryżem i Warszawą (o czym pisaliśmy tutaj). Będzie to pierwsza wizyta tego żaglowca w Szczecinie i pierwsza w Polsce od pamiętnej gdyńskiej Operacji Żagiel w 1974 roku.
Historia Belle Poule
Belle Poule została zbudowana w 1932 roku w Fécamp w Normandii na potrzeby francuskiego szkolnictwa morskiego. Władze tamtejszej Marynarki Wojennej, w której od 1914 roku nie było żaglowca, postanowiły wrócić do praktyki pod żaglami. Wychodząc z założenia, że „nowoczesność nowoczesnością, ale nic nie zastąpi tradycyjnej morskiej dobrej roboty”, w 1931 roku podjęto decyzję o budowie dwóch bliźniaczych żaglowców, którym nadano tradycyjne dla francuskiej marynarki nazwy: Etoile (po polsku „gwiazda”) oraz Belle Poule („piękna kura”). Miały to być raczej niewielkie – jak na ówczesne standardy – 37,5-metrowe jednostki. W sąsiednich krajach – Niemczech, Danii, Norwegii czy choćby Polsce – do celów szkoleniowych używano znacznie większych żaglowców – trzymasztowych fregat lub barków. Francuzi poszli jednak własną drogą, nieco pod prąd wobec panujących trendów. Postawili na sprawdzony projekt wzorowany na dwumasztowych drewnianych szkunerach bretońskich rybaków z Paimpol. Były to lekkie, szybkie i dzielne jednostki wykorzystywane do połowu dorsza na trudnych akwenach wokół Islandii.
Realizację zlecenia powierzono doświadczonej wojskowej stoczni w Fécamp. Oba bliźniacze żaglowce weszły do służby w 1932 roku – Belle Poule w lipcu, a jej młodsza siostra w listopadzie. Od tamtej pory szkolą uczniów francuskiej Akademii Marynarki Wojennej L’Ecole Naval du Lanvéoc-Poulmic. Stacjonują w Breście. Oprócz stałej 16-osobowej załogi zabierają na pokład po 25 kadetów.
Podczas drugiej wojny światowej Etoile i Belle Poule weszły w skład Sił Wolnych Francuzów, czyli tej części armii, które nie pogodziła się z kapitulacją i wypowiedziała posłuszeństwo marionetkowemu rządowi Vichy generała Petain’a. Na pamiątkę tego faktu oba szkunery wciąż mają prawo nosić flagę Wolnej Francji – z krzyżem lotaryńskim.
Obecna Belle Poule jest czwartą jednostką w historii francuskiej marynarki noszącą tę nazwę. Pierwsza z nich została wybudowana w latach 1765-67 w Bordeaux. 17 czerwca 1778 roku okręt stoczył zwycięski pojedynek z angielską fregatą HMS Arethusa. Podobno na wieść o tym królowa Maria Antonina kazała sobie wpleść w pofalowane na wzór morskich fal włosy miniaturę statku, co historycy mody nazwali fryzurą „à la belle poule”. Najsłynniejszą „piękną kurą” była dziewiętnastowieczna fregata, na której pokładzie w 1840 roku przywieziono z Wyspy Świętej Heleny do Francji trumnę z ciałem Napoleona Bonaparte.